sobota, 31 stycznia 2015

Historia cudotwórczej ikony Matki Bożej w Starym Korninie

Stary Kornin, cerkiew św. Michała Archanioła
 "Główna cerkiew w Starym Korninie nosi wezwanie św. Michała Archanioła. Została postawiona na miejscu cerkwi z 1631 roku, będącej pod tym samym wezwaniem. Wybudowanie tu cerkwi w tym roku potwierdza kamień wkopany przy bramie głównej, na którym zachował się napis "Sozdan siej chram roku 1631". Mówi o tym również drewniana tablica, która zachowała się do dziś. (...) W 1709 roku miało miejsce wydarzenie, które zmieniło charakter parafii. Pojawiła się ikona Matki Bożej, od której miało miejsce wiele cudów. Do Kornina zaczęły napływać rzesze pielgrzymów. Istniejąca cerkiew była zbyt mała by pomieścić takie tłumy, dlatego proboszcz Jan Simonowicz przystąpił do jej rozbudowy."[źródło]
"O parafii kornińskiej, ikonie łaskami słynącej i księdze cudów"; Antoni Mironowicz

"W 1709 roku miało miejsce nadzwyczajne wydarzenie w Starym Korninie. Objawiła się ikona Matki Bożej z Dzieciątkiem. Stała się ona źródłem cudownych uzdrowień i wielu łask. To było powodem dla którego Stary Kornin stał się miejscem kultowym i przyciągał rzesze pielgrzymów.
W związku z tym, że nie zachowały się żadne wizerunki i kopie nie znamy dokładne wyglądu tej ikony. Dostępna literatura informuje, że była to kopia Leśniańskiej Ikony Matki Bożej. Wizytacja cerkwi kornińskiej opisuje, że była to ikona ozdobiona różnymi wotami ze złota, srebra i innych materiałów.

Leśniańska ikona Matki Bożej
 W 1709 roku ikona została oprawiona w ufundowane przez wójtową ramki i ustawiona na specjalnym kiocie. Tego roku została ona ogłoszona cudotwórczą ikoną. Zaczęła bowiem promieniować niezwykłą światłością, uzdrawiając chorych i pomagając cierpiącym. Od tego momentu cerkiew pod wezwaniem św. Michała Archanioła i św. Anny stała się celem pielgrzymek. Tysiące wiernych przybywało z całego Podlasia, Grodzieńszczyzny, Wołynia i Mazowsza. Liczne uzdrowienia, które dokonały się przed ikoną Matki Bożej Kornińskiej znane były w całej Koronie i Wielkim Księstwie Litewskim."[źródło]

"Wśród ksiąg, które w 1727 r. wizytator znalazł w cerkwi komińskiej były też księgi przesławnych cudów Najświętszej Matki Bożej do Supraśla do druku podane inne zaś recentur [na świeżo] notowane. Wprawdzie księga ta nie doczekała się druku w oficynie monasteru supraskiego, lecz szczęśliwie zachowała się w zbiorach archiwalnych kancelarii metropolitów unickich, obecnie znajdujących w Centralnym Państwowym Archiwum Historycznym Rosji w Petersburgu i niedawno została wydana drukiem. (...) Do najpospolitszych chorób, które uzdrowione zostały dzięki sile kornińskiej ikony należały kołtun, z którym wiązano różne inne choroby, wrzody, puchlina, bóle głowy i kości, choroby serca, oczu i uszu, bezwład nóg i rąk, kolka, gorączka (febra), gruźlica (suchot}') i przeróżne choroby, których nie umiano dokładnie określić."[źródło]

W " Księdze cudów przed Ikoną Matki Boskiej w Starym Kominie dokonanych", którą do druku przygotował i wstępem opatrzył Antoni Mironowicz, Białystok 1997, znalazłam"

k. 19.
"Anno 1717 (...) Imść Konstanty Zadarnowski, obywatel województwa brzeskiego prezentował syneczka swego na imię Franciszek, który ciężko chorował na dyfteryt niedziel trzy i już nie mówił od słabości wielkiej, po tym jak rodzice ofiarowali do cudownego obrazu Panny Przenajświętszej Kornińskiej, zaraz dziecię przyszło do siebie, co pod juramentem zeznał, jako prawdziwie doznał łaski i miłosierdzia Matki Przenajświętszej i ręką
swą podpisał się. 
Konstanty Zadarnowski."

 k. 102.
"1722r
Dnia 5 czerwca z miasta Mielnika, na imię Fedor Sulima chorował na gorączkę obłożnie niedziel pięć, a za ofiarowaniem się prędko ozdrowiał. "


Stanisław Ratold (Sulima) urodzony ok. 1510. Stanisław otrzymał od króla Polski tytuł szlachecki, herb Sulima i nazwisko Zadarnowski.
Sebastian
Stanisław
Paweł
Teodor (żona Katarzyna Kaczanowska
Stefan (Stiepan)
Konstanty, syna Franciszka miał z Barbarą Brzozowską, miecznikówną kijowską (pozostali synowie to Antoni Wawrzyniec, który wstąpił do klasztoru - Societatis Jesu). Druga żona to Barbara Niepokojczycka, skarbnikówna Brześciańska, która urodziła czworo dzieci, dwóch synów: Ignacego i Józefa oraz dwie córki: Teresę i GertrudęIgnacy wstąpił do klasztoru _ Redemptionis  Captivorum.

środa, 28 stycznia 2015

Kacper Zadarnowski, brat Antoniego

Michał Zadarnowski, syn Kacpra
Kacper (ur. 1797(8) - zm. 1869 ) był bratem Antoniego (ok. 1795-1884 ). Jego żona to Michalina Zalewska, mieszkali na Podlasiu, posiadali majątek ziemski (500 ha) we wsi Mierzynówka, w pobliżu Grodziska Podlaskiego, na terenie ówczesnego woj. grodzieńskiego.
Linia rodowa Kacpra  Zadarnowskiego wywodzi się od Stanisława Ratolda, urodzonego około 1510 roku. Stanisław otrzymał od króla Polski tytuł szlachecki, herb Sulima i nazwisko Zadarnowski.
Stanisław Ratold (Sulima) urodzony ok. 1510
Piotr
Paweł  
Fedor                  
Stiepan              
Danił       
Anton
Josif
Kacper miał brata Antoniego i Ludwiga (jego dzieci to Iwan Josif (1813), Władysław (1821), Wiktor Anton (1817), Witold Josif Ludwig (1828) i Feliks (1829)).

Dzieci Kacpra:
 
Maria Żukowska-Wójcicka (1848- 19.02.1933, weteranka 1963r)
Maria Żukowska-Wójcicka
Gdy nadszedł czas powstania narodowego, jako 15-letnia panienka w chłopskim przebraniu przewoziła żywność, bieliznę i amunicję powstańcom, pełniła też służbę wywiadowczą dla oddziału Antoniego Barancewicza. Za swa patriotyczną działalność otrzymała kary chłosty (50 kozackich nahajek), uwięzienie; przeżyła śmierć najbliższych, kaźń ojca, kilkakrotnie rabunek, pod pretekstem konfiskaty "żałobnej biżuterii" oraz konfiskatę większości majątku.
Po powstaniu wychodzi za mąż za inwalidę - powstańca Stanisława Żukowskiego, rannego w bitwie pod Wirem. Po śmierci męża, w ponownym związku małżeńskim, łączy się z Józefem Wójcickim.[źródło informacji oraz zdjęcia]



Michał (Michał przeżył 82 lata, ur. ok. 1844- zm. 1926, brał udział z ojcem w Powstaniu Styczniowym)

"Gdy nadszedł czas powstania narodowego wstępuje do oddziału. Skąpe są informacje o bezpośrednim udziale Michała w powstaniu. Prawdopodobnie brał udział w bitwie pod Siemiatyczami w dniach 6 i 7 lutego 1863 roku. Zachowały się rodzinne przekazy, jak został pojmany i katowany przez Kozaków.
Linami został uwiązany za kostki nóg, i konie włóczyły go na linach przez kilkanaście kilometrów. Zerwana odzież szybko odsłoniła plecy, cała skóra została zerwana, utworzyła się jedna, wielka rana. Na obtartych kostkach nóg pozostały rany, które wskutek infekcji, już do końca życia nigdy nie zagoiły się.
Represje dotknęły również innych członków rodziny Zadarnowskich, którzy zaangażowani byli w powstaniu. Podczas częstych wizyt wojska rosyjskiego w Mierzynówce, rabowano iznęcano się nad mieszkańcami dworu. T. Jaszczołt "Gmina Grodzisk k. Siemiatycz.
Dzieje ziemi i mieszkańców, Grodzisk 2004" cytuje pamiętniki, w których znajdują się opisy katowania i uwięzienia Kacpra Zadarnowskiego oraz innych Zadarnowskich. "[źródło informacji i zdjęcia Michała Zadarnowskiego]



 Józef zginął 30.07.1863 roku w potyczce oddziału K. Kobylińskiego pod Wólką Markowską.
Większość rodzinnego majątku została skonfiskowana. Nawet istniejąca w Mierzynówce kaplica dworska decyzją gen. Konstantego von Kaufmana, dowódcy wojsk wileńskich i gubernatora grodzieńskiego, została zamknięta 10.IX.1865 r. - w ramach represji za udział w powstaniu styczniowym miejscowego dziedzica Kacpra Zadarnowskiego i jego dzieci. Rok później, dnia 13 września - kaplica została całkowicie skasowana.[źródło informacji]

Anna Zadarnowska była narzeczoną Juliana Sznajdera, który został zesłany na pięć lat katorgi, w okolicach Irkucka, a następnie w jeden z rejonów zachodniej Syberii, za udział w powstaniu styczniowym 1863 roku. Kiedy został przesiedlony do Tomska przyjechała do niego Anna. Tam założyli rodzinę i mieli jedenaścioro dzieci. Z licznego rodzeństwa czterech braci dziadka zmarło na dyfteryt.[źródło]

Julii, Antonim i Franciszku nie mam informacji.



Кобрин на современных фотографиях

sobota, 24 stycznia 2015

Antoni Zadarnowski, pomnik na cmentarzu w Kobryniu

Antoni Zadarnowski, Kobryń
Antoni Zadarnowski, Kobryń

Nagrobki znajdują się na cmentarzu chrześcijańskim w Kobryniu - wpis na jego temat oraz mapka jest TUTAJ.

Ten pomnik zobaczyłam najpierw na zdjęciu na stronie Zabytki i atrakcje Białorusi, Litwy i Podlasia. Poszukiwałam informacji o o pochowanym Antonim, a latem 2010 roku zrobiłam własne zdjęcia pomnika.
Treść inskrypcji brzmi:

Ś. P.

ANTONI ZADARNOWSKI
PRZEŻYWSZY LAT 89
ZM. 30 LISTOPADA 1884 R.
WDZIĘCZNE DZIECI STAWIAJĄC TĘ
SMUTNĄ PAMIĄTKĘ PROSZĄ BOGA
O SPOKÓJ DLA JEGO DUSZY
STANISŁAW ZADARNOWSKI
UR. W DZIATACH 1887
ZM. 9 VI 1913
W BOGUSŁAWICACH

Linia rodowa Antoniego Zadarnowskiego wywodzi się od Stanisława Ratolda, urodzonego około 1510 roku. Stanisław otrzymał od króla Polski tytuł szlachecki, herb Sulima i nazwisko Zadarnowski.


Stanisław Ratold (Sulima) urodzony ok. 1510
Piotr
Paweł  
Fedor                  
Stiepan              
Danił       
Anton
Josif

Antoni (ok. 1795 - 1884 ) i żona Łucja lub Lucya ( z domu Wrzosko, ok. 1805 - zm. 25 października 1848 r w wieku 43 na apoplektyczne uderzenie w majątku Bogusławicze) Zadarnowscy z  Bogusławicz.
Antoni miał brata Kacpra i Ludwiga (jego dzieci to Iwan Josif (1813), Władysław (1821), Wiktor Anton (1817), Witold Josif Ludwig (1828) i Feliks (1829)

Ich dzieci

1.      Stefan-Jan (Stiepan) - 14 lutego 1823 r. (, 2 lutego 1830 r. ochrzczony ??)
Zmarł 12 stycznia 1885 roku w majątku Sokołów, na zapalenie płuc. Był Kolegialnym rejestratorem szlachty, miał 65 lat. Pozostawił żonę Józefę z domu Skowrońską oraz synów: Antoniego i Józefa, a także córki Izabelę, Lucynę i Marię. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Kobryniu. 


2. Josif

3. Walerian-Jan  - urodzony 15 grudnia 1828 r. w majątku Bugusławicze,  Кobryńskiego powiatu.
      Miał 34 lata, gdy wziął ślub z  Marianną Boniecką, 22 lata. [musiał ożenić się powtórnie z Julią Wereszczakówną i umrzeć przed 1875 rokiem - w wieku około 47 lat]



4.      Zofia-Aleksandra - urodzona 7 stycznia 1830 r.


5.   Jerzy-Piotr  - urodzony 25 kwietnia 1831 r
Podpułkownik Jerzy-Piotr Zadarnowski z majątku Bogusławicze, w wieku 42 lat, 16 listopada 1875 roku wziął ślub z wdową po swoim bracie Walerianie, Juliją Zadarnowską, 28 lat z majątku Oziatycze. Rodzice narzeczonego: szlachcice Antoni i Łucja, z domu Wrzosko, Zadarnowscy.
Rodzice narzeczonej: szlachcice Wikientij i Konstancyja, z domu  Szepietowska, Zadarnowscy. 
5 października 1890 roku napisano list wykonawczy z o wprowadzeniu w posiadanie emerytowanego generała - majora Zadarnowskiego Jurija Antonowicz dziedzicznymi majątkami Bogusławicze i Sawickie.
Jerzy-Piotr Zadarnowski z majątku Oziaty, żona Julia (Wincentówna) Zadarnowska z Wereszczaków (wcześniej żona jego brata Waleriana), pochowana została w Sawickich, synowie: Stanisław-Georgij [Jerzy (zm. 1913)  i Kazimierz-Marian (zm. 1939 w więzieniu w Kobryniu, według relacji jego Wnuka:  „zamęczony w więzieniu w Kobryniu przez bolszewię”) oraz córka Zofia, po mężu Stebelska.  


6.   Paweł ur. 1834; pochowany w Brześciu
PUŁKOWNIK PAWEŁ ZADARNOWSKI
1834 ZM. 21 LISTOPADA. 1903


7.  Zofia - urodziła się 5 czerwca 1836 r. urodziła się, ochrzczona 19 czerwca. 

8.  Piotr-Kalikst - urodził się 9 stycznia 1835 r. , ochrzczony 14 października 1840 r. 
Mieszkał na emeryturze w guberni Połtawskiejobwodu Kijowskiego, w Białej Cerkiewce. Ożeniony z córką miejskiego doradcy Federenkowa / Федоренкова panną Darią Andriejewną. Dzieci  nie miał. Po rodzicach otrzymał majątek w Grodzieńskiej guberni Kobryńskiego  powiatu w  Bogusławiczach.

9.    Roman-Bronisław - urodził się 9 marca 1839 r. , ochrzczony 12 marca.

10.  Paulina-Leonida- urodziła się 22 maja 1843 lata , chrzczona 6 czerwca.

11.    Seweryn-Gustaw  - urodził się 11 października 1840 r. , ochrzczony 14 października.

12.    Marianna-Michalina- urodziła się 2 lutego 1845 r. , chrzczona 14 lutego - 21 lutego 1846 r. zmarła na gorączkę.
13. (?) prawdopodobnie także córka Jakóbina





Łucja Zadarnowska z domu Wrzosko, fot. dr Igor Demjaniuk

Łucja Zadarnowska z domu Wrzosko, fot. dr Igor Demjaniuk
Fotografie dr Igora Demjaniuka pochodzą z portalu Kresy24 pl 
Łucja Wrzosko została pochowana na Czyżewszczyźnie, niedaleko Kobrynia.

Jakóbina została pochowana na cmentarzu w Pińsku:


JAKÓBINA Z ZADARNOWSKICH
BRODZŃSKA OBYWATELKA ZIEMSKA
GUBERNI GRODZIEŃSKIEJ
ŻYŁA LAT 64 ZM. D. 4 MAJA 1888 R.

Zdjęcie pomnika:  

Pomnik - fot. Mariusz Proskień
Tablica z napisem, fot. Mariusz Proskień
Pomnik na cmentarzu, fot. Mariusz Proskień 


Кобрин на современных фотографиях

środa, 21 stycznia 2015

Mereczowszczyzna - fotorelacja

Zapraszam na fotorelację z mojego wyjazdu na Białoruś.
Mereczowszczyzna leży nad Busiaczką, przy drodze z Iwacewicz do Różany, około 2 km na północny zachód od Kosowa Poleskiego.
W 1746 w Mereczowszczyźnie urodził się Tadeusz Kościuszko. Mereczowszczyzna była miejscem pamięci o Kościuszce do września 1939 r., do agresji radzieckiej. Dom Kościuszki został spalony w roku 1942 przez sowieckich partyzantów. W 1996 r. w Stanach Zjednoczonych powołano Komitet Odbudowy Domu Rodzinnego Kościuszki, staraniem którego dwór zrekonstruowano w 2004 r. Nieopodal Mereczowszczyzny znajdują się ruiny pałacu Pusłowskich w Kosowie Poleskim.[źródło]

Na fotografiach zrekonstruowany dom Tadeusza Kościuszki.











Rezydencja rodziny Pusłowskich zbudowana w 1838 na terenie odległego o trzy kilometry od centrum miasta folwarku Mereczowszczyzna. Od 2007 roku trwa remont pałacu.
W 1942 pałac został spalony przez partyzantów radzieckich i od tego czasu popadał w ruinę. Po 1945 roku dokonano zniszczenia jednego z ładniejszych na Białorusi założeń parkowych, które łączyło się z parkiem przy dworku Kościuszki w Mereczowszczyźnie. Do 2007 roku pałac był ruiną. W 2007 roku ukończono przygotowywanie planów rewaloryzacji pałacu i rozpoczęto prace rekonstrukcyjne, które wciąż trwają. Odbudowano stropy, całość pałacu i jego skrzydeł pokryto dachem. Wstawiono nowe drzwi i okna, odrestaurowano już niemal w całości wieże oraz ściany zewnętrzne, wykonano również sporo prac wewnątrz. Po zakończeniu rewaloryzacji pałacu oraz jego wyposażeniu, co wymaga jeszcze paru lat pracy oraz sporych nakładów, ma on stać się muzeum, ośrodkiem kulturalnym, a w części także kompleksem hotelowo-konferencyjnym.[źródło]






Pałac Pusłowskich na grafice Napoleona Ordy z 1846
 Na grafice autor dokonał znacznego skrótu, odległość dworku Kościuszki od pałacu zdaje się być niewielka. W rzeczywistości były to ze 3 kilometry. Poniżej zdjęcie od strony pałacu, między drzewami prześwituje dworek.


sobota, 17 stycznia 2015

Maria z Wereszczaków Skowrońska

Maria z Wereszczaków Skowrońska
Podczas szukania rodzinnych grobów na cmentarzu katolicko-prawosławnym w Kobryniu, zrobiłam kilka zdjęć okolicznych grobów.  Ponieważ byłam tylko jeden dzień, mogłam sfotografować tylko te nagrobki, które były oświetlone.Cień, który skrywał pozostałe, nieraz nie dawał się rozgonić nawet przez lampę błyskową.

Oto nagrobek śp. Marii z Wereszczaków Skowrońskiej, zmarłej 18 czerwca 1879 roku, pozostały mąż z córkami tę pamiątkę stawia.
Brak jest daty urodzenia, a liczba 18 zapisana jak ułamek. Druga liczba jest na moim zdjęciu nieczytelna. Może to dzień wg kalendarza prawosławnego? Nie wiem. 
Nie, to nie jest TA Maria, w której kochał się Mickiewicz.
Zdjęcie nagrobka znajduje się na stronie Zabytki i atrakcje Białorusi, Litwy i Podlasia. Foto © К. Шастоўскі

Maria z Wereszczaków Skowrońska
Nagrobki znajdują się na cmentarzu chrześcijańskim w Kobryniu - wpis na jego temat oraz mapka jest TUTAJ.

sobota, 10 stycznia 2015

Kobryń - cmentarz chrześcijański


Cerkiew św. Jerzego na cmentarzu chrześcijańskim
Droga do chrześcijańskiego cmentarza w Kobryniu
Kościół Świętego Jerzego został zbudowany przez parafian na starym cmentarzu chrześcijańskim w Kobryniu, prawdopodobnie około 1889 roku. Być może przebudowano wcześniej istniejący kościół.
Cmentarz, obecnie nazywany chrześcijańskim sugeruje, że pierwotnie był to wielowyznaniowy cmentarz na obrzeżach Kobrynia. Następnie wybudowano kościół św Jerzego i grzebano już tylko osoby wyznania prawosławnego. Sądząc po stanie cmentarza i grobów, jest on starannie utrzymany, a otoczenie znajduje się w idealnym porządku. Cmentarz jest otoczony niskim ogrodzeniem wykonanym z czerwonej cegły.
Św. Jerzy, na którego cześć został konsekrowany kościół, jest jednym z najbardziej cenionych świętych prawosławnych. Święty Jerzy wsławił się jednym ze swoich wyczynów – zgładził straszliwego węża, który mieszkał w libańskim, górskim jeziorze.Św. Jerzy pokonujący węża  to symbol nietykalność żołnierzy prawosławnych oraz wojskowej sprawności.

W czasach sowieckich kościół został zamknięty. Po rozpadzie ZSRR władze Kobrynia zdecydowały aby ponownie go otworzyć i poświęcić w 2005 roku. Kościół znajduje się nadal pod wezwaniem św. Jerzego i są w nim przechowywane jego relikwie.

Kościół jest zabytkiem historycznym i kulturowym, jako jeden z niewielu zachowanych drewnianych kościołów, działających na terenie miasta Kobryń. [moje wolne tłumaczenie tekstu, który pochodzi STĄD]

Studnia koło cmentarza w Kobryniu na Białorusi
W lipcu 2010 roku dotarliśmy do cmentarza. Upał był niemiłosierny. Na Dolnym Śląsku, gdzie mieszkam,  nie ma tak upalnych dni podczas lata. Zaczynam powoli rozumieć rodzinne opowieści, w których zawsze doszukiwałam się przesady w opisie pogody - upałów i srogich zim. Wiadomo, świat dzieciństwa oraz młodości zawsze był lepszy, piękniejszy i bardziej kolorowy niż ten, w którym żyjemy obecnie. Tymczasem, jeśli chodzi o aurę, opowieści nie były przesadzone. Żar lejący się z nieba wprost na głowę nie miał nic wspólnego z angielską pogodą miejsca, w którym się wychowałam. 
Znowu ratuje nas łyk zimnej, pysznej wody ze studni znajdującej się vis a vis cmentarza.
Przy wejściu znajduje się kościół pod wezwaniem św. Jerzego (Свято-Георгиевская церковь).
Nekropolia jest owszem, zacieniona gęstymi drzewami, ale pokrzywy sięgają nam ramion, a pod liśćmi kryją się ogromne komary.  Przedzieranie się przez te zasieki stanowi nie lada wyzwanie, ale zostaje uwieńczone sukcesem: znajdujemy rodzinne groby. W dodatku, o dziwo, na polskich nagrobkach pokrzywy są ścięte sierpem. Ktoś dba o ten fragment, ale nie dowiadujemy się, kim jest ten człowiek.

Cerkiew od strony cmentarza

Groby rodzinne Zadarnowskich i Chorążyczewskich w Kobryniu - 1936 r. i 2010 r.

 Po lewej stronie znajduje się grób Elżbiety Zadarnowskiej z domu Grodzkiej (1848-11.03.1913), matki Kazimierza Zadarnowskiego. Po prawej stronie jest grób Leonarda Chorążyczewskiego (prawnuka Elżbiety).
Leonard Chorążyczewski, urodził się w 1932 roku. Żył dwa latka, zmarł 18 III 1934 roku (gruźlica). Z tyłu jest grób Marii Chorążyczewskiej z domu Zadarnowskiej, matki Leonarda, wnuczki Elżbiety, córki Kazimierza i Antoniny z Jahołkowskich Zadarnowskiej. Zmarła 12 VIII 1936 roku w wieku 24 lat (gruźlica).

Groby rodzinne w 2010 r.

Groby rodzinne Zadarnowskich i Chorążyczewskich w Kobryniu ok. 1936 r.

Cmentarz chrześcijański w pobliżu ulicy Nikolskiego i ulicy Radiszczewa w Kobryniu  (Кладбище, улица Радищева, Kobrin, Białoruś).
O kościółku i cmentarzu możemy przeczytać na stronie TURYSTYCZNY KOBRYŃ. 
Link, do zamieszczonej tam mapy jest TUTAJ
albo TUTAJ

Mapa Google: