piątek, 26 sierpnia 2016

Tropem Ratoldów cz. 4 - Ratold Caserta

Ratold Caserta

Ratold Caserta

Urodził się przed 1217 rokiem, pochodził z Carserty we Włoszech. Jego bratem był Olivera de Caserta, z którym udał się jako eskorta Felicji de Hauteville, narzeczonej króla Węgier Kolomana I Uczonego na Węgry. Eskorta liczyła około 300 zbrojnych rycerzy. Zostali zakwaterowani w pobliżu zamku położonego w Veszprem - Ratoldról , dzisiejsze Gyulafirátót.  [link]

Ilustrowana Kronika z około 1358 roku podaje: "Następnie Oliver i Ratold przybyli za panowania króla Kalamana I Uczonego. Pochodzili z rodziny Caserta ".

Ratold jest imieniem pochodzenia germańskiego. 

*  *  *

Ratold Caserta, brat Oliver de Caserta (brak dat oraz informacji o dzieciach)

  •          Buhno (mieszkał w zamku ok. 1130 roku)

    •  Ugra Rátót - Radhold (pełnił funkcję komornika (?), ur. około 1150)

      •  Belus Örsi de genere Rátold (ur.oszacowano na lata od 1156 do 1216)
        Brat dla Suinmur
        Brat przyrodni dla Rátót Leusták I

        •  Absa Örsi de genere Rátold (ur. oszacowano na lata od 1192 do 1252) 

          brak informacji o potomkach, może nie miał

        •  Mihály Örsi de genere Rátold (ur. oszacowano na lata od 1192 do 1252)

          brak informacji o potomkach, może nie miał

        •  Miske I Örsi de genere Rátold, I (ur. około 1222)

        Kasper Niesiecki w swoim herbarzu wspomina, że ród Ratuldów znany był w Polsce od co najmniej 1296 roku, ale pochodzenia herbu nikt nie zna. "Ród zszedł  już dawno bo Marek Ratuld [ze Skrzydlnej] zostawił tylko córkę [Beatę] jedynaczkę, która poszedłszy za Jana Pieniążka (...) wszystkę fortunę w dom Pieniążków przeniosła".

piątek, 12 sierpnia 2016

Tropem Ratoldów cz. 3 - trop sycylijski

Herb rodu Rátót
We wpisie Tropem Ratoldów cz. 1 - węgierski ślad opisałam historyczne uzasadnienie dla migracji ludzi z Węgier na tereny obecnej południowej Polski. Postanowiłam ponownie ruszyć węgierskim tropem w poszukiwaniu Ratoldów. 

Węgierska Wikipedia poinformowała mnie, że:


Rátót (Rathold lub Rátold) - nazwa rodu (po łacinie "klanu"; nemzetség w języku węgierskim) w Królestwie Węgier. Według Szymon z Keza i innych kronikarzy, przodkowie klanu byli Włochami z Caserta, (Neapol ), o imionach Rathold i Oliver, którzy osiedlili się na Węgrzech około 1097 roku za panowania Kolomana, króla Węgier. Dotarli na Węgry wraz z Felicją z Sycylii .[link]


Felicia z Sycylii, Felicja de Hauteville (1078 - 1102), była najstarszą córką hrabiego Rogera I. Koloman, król Węgier ożenił się z nią w 1098 roku.
Wraz z Felicją, jako jej eskorta, przybyli na Węgry niektórzy sycylijscy dworzanie, np członkowie rodu Rátót (Oliver i Ratold).[link]

Król Koloman I Uczony w młodości schronił się w Polsce, gdzie znalazł wsparcie księcia Władysława I Hermana (stryj Kolomana życzył sobie, aby Koloman został biskupem, a królem jego młodszy brat). Podczas wypraw krzyżowych Koloman zmuszony był stawić czoła problemowi krzyżowców przechodzących przez królestwo węgierskie w drodze do Ziemi Świętej (sic! :)). W 1107 roku Koloman I Uczony zawarł przymierze z księciem Polski Bolesławem III Krzywoustym.[link
Herb nawiązuje do liścia lipy.

Wiemy już, w jaki sposób członkowie włoskiego rodu Rátót znaleźli się na Węgrzech i jakie powiązania z Polską miał król Węgier Koloman I Uczony!

Ród Rátót otrzymał od węgierskiego króla posiadłości w miastach Veszprém [link],  Vác [link] oraz wieś  Rátót, istniejące do dziś.

Gyulafirátót (w języku niemieckim Rathold) jest samorządną częścią miasta Veszprém.  Do 1984 roku był samodzielną gminą.
Dokładna data powstania wsi nie jest znana, ale wiemy, że w 1239 roku była własnością rodu Rátót. Rodzina z Rátót włoskiego pochodzenia weszła w koligację z rodziną Gyulaffy, a później stała się właścicielem osady. W Gyulafirátót założony został przez członka rodu, arcybiskupa Matthiasa Esztergoma w XIII wieku klasztor norbertanek. Gotycka budowla została zniszczona w czasie okupacji tureckiej, pozostały z niej tylko ruiny. Na północ od wsi stał kiedyś zamek lub forteca Rátoldok; nadal można zobaczyć resztki położone za wzgórzem Kalwarii. [to jest moje bardzo niedoskonałe i być może niepoprawne tłumaczenie z węgierskiej strony TUTAJ]

Ród, w miarę upływu czasu, podzielił się na kilka gałęzi. Należało do niego wielu znanych i wybitnych ludzi. 
Link do węgierskiej Wikipedii jest TUTAJ.  

Drzewo genealogiczne rodu Rátót jest TUTAJ (wersja angielska jeśli chodzi o odnośniki).  Niestety, nie znalazłam w nim nikogo, kto mógłby być protoplastą polskiej linii Ratoldów. 
Natomiast ... UWAGA, UWAGA, znalazłam informacje o włoskich przodkach węgierskich Rátótów!  
W następnym wpisie cofniemy się w czasie do początku drugiego tysiąclecia :)

Następny wpis: 

Tropem Ratoldów cz. 4 - Ratold Caserta